مساله 736: آیا دختر باکره برای ازدواج، نیاز به اجازه پدر دارد یا خیر؟
یشتر مراجع عظام تقلید، عقد نکاح (موقت یا دائم) با دختر باکره (بالغه و رشیده) را مشروط به اجازه پدر یا جد پدری میدانند[1]؛ ولی اگر باکره نباشد و یا پدر و جد پدری نداشته باشد، نیازی به اجازه نیست.
آیات عظام مکارم، نوری همدانی، امام خمینی(ره):" دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است (یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد)، اگر بخواهد شوهر کند، چنانچه باکره باشد[2]، باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد و اجازه مادر و برادر لازم نیست."[3]
آیات عظام خامنهای، فاضل لنکرانی، صافی، وحید، تبریزی : "بنابر احتیاط واجب، باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد."[4]
حضرت آیت الله بهجت: بنابر احتیاط تکلیفا؛ اجازه شرط است.[5](یعنی هر چند عقد بدون اجازه پدر باطل نیست، اما گناه و معصیت است).
حضرت آیت الله سیستانی: اگر دختر بالغ و رشیده (یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد) در تصمیم گیرى های مهم زندگی نسبت به خود مانند کارمند شدن و نسبت به مال خود مانند خرید و فروش و بخشش اموال خود از نظارت پدر و مادر مستقل نباشد ، عقد بدون اذن ولی (پدر یا جدّ پدری) جایز نیست و عقد باطل است.
و اگر مستقل هم باشد به احتیاط واجب جایز نیست ، ولی مى تواند در فرض دوم به فقیه دیگرى با رعایت تسلسل در اعلمیت رجوع کند. [6]
حضرت آیت الله روحانی: چنانچه دختر بالغه و رشیده باشد یعنی صلاح و فساد این کار را تشخیص بدهد، ازدواج موقت و دائم، بدون اذن پدر جائز است و اشکالی ندارد. [7]
حضرت آیت الله سید محمد شاهرودی: دخترى که به حد بلوغ رسیده و رشیده است، یعنى مصلحت خود را تشخیص مى دهد، اگر بخواهد شوهر کند، چنانچه باکره باشد، سزاوار است از پدر، یا جد پدرى خود اجازه بگیرد و اجازه مادر و برادر لازم نیست.[8]
نکته : همه مراجع: در ازدواج با دختر باکره به جز اجازه پدر و یا پدر بزرگ پدرى، اجازه کس دیگه ای لازم نیست.
منابع :
[1]. ظهور این عبارات در آن است که این هم شرط تکلیفی است و هم شرط وضعی یعنی هم عقد دختر باکره بدون اذن پدر حرام و هم باطل است.
[2]. آیت الله سیستانی: (و متصدى امور زندگانى خویش نباشد).
[3]. توضیح المسائل مراجع، ج 2، ص 458، مسئلهی 2376؛ ر.ک: سایت آیت الله نوری همدانی، مسئله 2372.
[4]. همان.
[5]. همان.
[6]. با استفاده از سایت معظم له.
[7]. با استفاده از سایت معظم له.
[8]. با استفاده از سایت معظم له، مسئله 2384.
- ۹۵/۱۱/۱۲